Met de gewone teunisbloem (Oenothera biennis) haal je niet alleen een uiterst decoratieve sierplant in de tuin, maar ook een geneeskrachtig kruid dat in de geneeskunde hoog in het vaandel staat. De wortels en bladeren van de teunisbloem werden zelfs door indianen als voedsel gebruikt. Een uiterst veelzijdig gewas dat gemakkelijk in de tuin kan worden gekweekt.
De gewone of gewone teunisbloem dankt zijn naam aan het feit dat de felgele bloemen pas 's avonds opengaan. Dit is waar bijnamen als "Night Star" of "Evening Flower" vandaan komen. 'S Nachts trekken de prachtige bloesems van de teunisbloem en hun aromatische geur op magische wijze motten aan. De talrijke gezondheidseffecten van de plant zijn even mysterieus als de bloemeigenschappen. Omdat teunisbloem al eeuwenlang wordt gebruikt als een exclusief geneeskrachtig kruid dat bij alles kan helpen, van huid tot stofwisselingsziekten.
Gemeenschappelijke teunisbloem als geneeskrachtig en keukenkruid
Vanwege zijn helende eigenschappen werd de teunisbloem in het verleden vaak gekweekt in apothekerstuinen. Je kunt de geneeskrachtige plant zelf planten in de kruidentuin (o.a. bij lavendel en heilig kruid) of in de moestuin. De bladeren en bloemen, evenals de zaden en wortels van de plant worden vervolgens geoogst.
Bloesems en bladeren kunnen bijvoorbeeld gebruikt worden om thee te zetten, als spinazie-achtig groente bijgerecht of als ingrediënt in salades. De plantendelen zijn volledig niet-toxisch en smaken ook zeer aromatisch.
De wortels van de Oneothera biennis kunnen op hun beurt verwerkt worden tot knolgewassen. Ze zijn ook bekend als "hamwortel" of "hamzuurkool" omdat ze roze worden als ze worden gekookt en dienen als vleesvervanger vanwege hun hoge zetmeelgeh alte. Ze worden op dezelfde manier bereid als andere raapgroenten (bijv. schorseneer).
Waardevolle teunisbloemolie wordt gemaakt van de zaden van de gewone teunisbloem. Het is een van de belangrijkste kruidengeneesmiddelen ter wereld en wordt in de geneeskunde gebruikt om allerlei gezondheidsproblemen te behandelen. Deze omvatten met name ernstige huidziekten en huidproblemen zoals
- Acne
- Eczeem
- Huidontsteking
- Uitdroging van de huid
- jeuk
- Atopische dermatitis
- psoriasis
- Blessures
De buitengewone helende werking van de olie is grotendeels gebaseerd op het actieve ingrediënt gamma-linoleenzuur, dat met 8 tot 14% in teunisbloemolie aanwezig is. Een gebrek aan linoleenzuur zou verantwoordelijk zijn voor de huidklachten die kenmerkend zijn voor de ziekte bij neurodermitis-patiënten, daarom is teunisbloemolie een prachtige behandelingsmaatregel. Daarnaast bevat de olie diverse gezonde onverzadigde vetzuren die de stofwisseling stimuleren en een ontstekingsremmende werking hebben.
Gemeenschappelijke teunisbloem in de tuin
Er is veel voor te zeggen om de teunisbloem als nuttige plant te kweken. Niet alleen vanwege hun helende eigenschappen, maar ook vanwege hun hoge sierwaarde. Oenothera biennis is een echte verrijking voor menig traditioneel tuinconcept, ook al is het niet echt inheems bij ons. Want de gewone teunisbloem is een plant uit de Nieuwe Wereld. Het komt oorspronkelijk uit Noord-Amerika, waar het een Indiaanse medicinale plant was lang voordat het werd ontdekt door Europese genezers.
Oneothera biennis werd uiteindelijk in de 17e eeuw in Europa geïntroduceerd. Sindsdien gedijt het ook in de huistuin en is het een traditionele plant geworden onder meer in cottage gardens. Daar harmonieert de teunisbloem prachtig met andere prachtige vaste planten die typisch zijn voor de cottage-tuin, zoals
- Zonnehoed
- Larkspur
- Scharlaken Anjer
Oenothera biennis doet het goed in combinatie met andere bloeiende planten, daarom wordt de bloeiende vaste plant vaak in de bloementuin geplant. Hier kan bijvoorbeeld een combinatie van teunisbloem en zonnebloemen, spoorbloemen of fijne roggen (eenjarige fijnstraal) worden geplant. De gewone teunisbloem is ook een leuk idee voor de natuurlijke tuin. Aangezien ze in de loop vanHet heeft zich eeuwenlang zeer goed aangepast aan het Midden-Europese klimaat en is winterhard tot -34 °C, de teunisbloemsoort verwildert relatief gemakkelijk. Het is daarom al lang een integraal onderdeel van onze natuurlijke wilde flora. Hier, maar ook in bloemperken en borders, dient de prachtige geneeskrachtige en sierplant als een heilzaam weiland. Het is dus ook een echte zegen voor bijen, hommels en andere nuttige tuininsecten.
Gemeenschappelijke teunisbloem - locatie en zaaien
De teunisbloem houdt van een zonnige, droge, humus- en voedselarme grond. Een goed kalkgeh alte van de grond is ook gewenst om de teunisbloem goed te laten gedijen. In zijn natuurlijke verspreidingsgebieden is hij vooral te vinden op grindbermen, in grindgroeven, steengroeven en op grind- en zandbanken. Het standplaatssubstraat in de tuin moet daarom zand-leemachtig of korrelig-leemachtig zijn. De optimale pH-waarde van de bodem ligt in het neutrale bereik van 6,5 tot 7,5 punten.
» Tip: De gewone teunisbloem kan ook in potten geplant worden. Hier is het raadzaam om kruidenaarde als bodemsubstraat te gebruiken en deze te mengen met 30 procent zand.
➔ Instructies voor het zaaien in 3 stappen
1. Stap:
Aangezien de teunisbloem de voorkeur geeft aan zonnige en warme locaties, is het raadzaam om van het late voorjaar tot het midden van de zomer te zaaien. Het is het beste om een datum te kiezen na de ijsheiligen om er zeker van te zijn dat er geen kans is op grondvorst na het zaaien. Als je van plan bent de wortels van de plant te oogsten, zaai dan niet te laat in de zomer zodat de wortelstokken zich goed kunnen ontwikkelen voor de oogst.
2. Stap:
Voordat u gaat zaaien, moet u de grond buiten goed opgraven en een grondafvoer installeren voor een betere waterafvoer. U moet ook potten voldoende leegmaken voordat u gaat zaaien. Kies een plantenbak die comfortabel past bij de kluit van de plant. Het substraat zelf moet worden geoptimaliseerd met zand of grind.
3. Stap:
Teunisbloemen hebben licht nodig om te ontkiemen. Het zaaien van de teunisbloemzaden gebeurt daarom op een maximale zaaidiepte van 1 tot 2 cm. Druk de zaden slechts licht aan en houd ze daarna goed vochtig. Na ongeveer drie tot vier weken zouden de zaden ontkiemd moeten zijn. Scheid vervolgens de jonge planten op een afstand van 30 tot 40 cm.
Gewone teunisbloem - water geven en bemesten
Omdat Oneothera biennis graag op droge plekken staat, heeft ze geen last van korte droge perioden. Alleen te gebruiken bij langere periodes van droogtebuiten worden geworpen. Maar wees voorzichtig om wateroverlast hier te voorkomen. Potculturen moeten vaker worden bewaterd. Geef hier altijd water zodra de bovengrond is opgedroogd.
Zelfs als het om bemesting gaat, is de gewone teunisbloem niet bijzonder complex. Omdat ze de voorkeur geven aan kale buitenlocaties, is bemesting in het bed zelden nodig. In de pot is het voldoende om de planten twee tot vier weken voor de bloei een handvol kruidenmest te geven. Als alternatief kunt u compost of hoornkrullen gebruiken.
Gemeenschappelijke teunisbloem - knippen en verspreiden
Gemeenschappelijke teunisbloem gedijt prachtig, zelfs zonder snoeien. Wil je Oneothera biennis gebruiken als snijbloem voor boeketten, dan haal je tijdens de bloeiperiode - van juni tot september - gewoon een paar mooie exemplaren uit de bloeiende scheuten. Af en toe snoeien kan ook van invloed zijn op de voortplantings- en bloeigewoonten van de plant.
➔ Zomersnit
Als je wilt voorkomen dat je de gewone teunisbloem zelf zaait, moet je verwelkte scheuten na de bloei wegknippen voordat het fruit rijpt. Het verwijderen van vervaagde scheuten kan ook de bloeiperiode verlengen en een tweede bloei bevorderen
➔ Snoeien
Oneothera biennis wordt meestal één tot twee jaar gekweekt. Om de plant in het tweede jaar weer krachtig te laten groeien, is het raadzaam om voor de vegetatiefase dicht bij de grond te snoeien. Het is het beste om de plant tegen het einde van de winter (in februari) in te korten en verwelkte plantendelen tot die tijd aan de plant te laten als een lichte winterbescherming.
In de herfst ontwikkelt de gewone teunisbloem kleine capsulevruchten die zich buiten verspreiden zonder dat de tuinman iets hoeft te doen. Als je gecontroleerd wilt zaaien voor vermeerdering, kun je de zaden van de plant verzamelen en ze vervolgens zoals gebruikelijk in zaadpotten zaaien. Als alternatief is er de mogelijkheid om de gewone teunisbloem te verjongen door worteldeling. Dit kan zelfs de levensduur van de vaste plant verlengen tot meer dan twee jaar.
Teunisbloem - Ziekten en plagen
Er zijn een paar schadelijke symptomen die het leven van de teunisbloem moeilijk kunnen maken. Dit omvat bijvoorbeeld valse meeldauw. Het treedt meestal op als gevolg van een te vochtige en koele plaats en is te herkennen aan de bloemige witte laag aan de onderkant van de teunisbloembladeren.
Zelfs vlooienkevers vallen de plant af en toe aan. Dit zijn eigenlijk helemaal geen “vlooien” maar kleine, blauwzwarte of donkergroene vlooienblad kever. De vrouwtjes leggen hun eitjes echter graag in gaten in de grond rond de plantenwortels, die later als voedselbron voor de larven dienen. Bovengronds is een plaag te herkennen aan zeefachtige vreetgaten in de bladeren van de plant.
Tegen valse meeldauw en vlooienkevers kan sproeien met verschillende oplossingen en mest helpen. Valse meeldauw kan bijvoorbeeld goed worden behandeld met melk-wateroplossingen. Daarnaast moet de plant in de toekomst een zonniger en droger standplaats krijgen. Het is ook belangrijk om wortelrot te voorkomen. Als de vaste plant eenmaal is aangetast, is deze nauwelijks meer te redden en moet deze mogelijk worden weggegooid.
Voor bodemvlokken is plantenmest gemaakt van knoflook, uien, alsem of boerenwormkruid effectief gebleken. Bestuiving van de planten met algenkalk helpt ook. Aangezien de teunisbloem sowieso dol is op limoen, is de behandeling met limoen niet erg.