Fababans zijn eigenlijk geen bonen. Desalniettemin zijn de zaden eetbaar en ook nog eens erg voedzaam. We laten je zien hoe je ze op de juiste manier kweekt.
De veldboon (Vicia faba) wordt de laatste jaren steeds meer vergeten. Van paardenboon, tuinboon, tuinboon, tuinboon of tuinboon zijn meerdere betekenissen bekend. In botanische zin is de veldboon echter geen boon, maar wordt hij tot de wikke gerekend. Omdat tuinbonen tegenwoordig bijna niet meer in de supermarkt te vinden zijn, is het des te meer de moeite waard om deze lekkere en gezonde groenten zelf te telen.
Betekenis van de tuinboon
De teelt van tuinbonen dateert van bijna 9.000 jaar. Dit maakt de tuinboon een van de oudst bekende cultuurplanten. Tot de 18e eeuw was de gezonde boon een van de hoofdvoedselsoorten in Europa. Tegenwoordig is de veldboon ofwel volledig onbekend, ofwel staat hij bekend als diervoeder. In de tropen is het belang van de tuinboon bewaard gebleven.
In de loop van de hausse in de biologische landbouw wordt er weer meer belang gehecht aan tuinbonen. Teelt is ook mogelijk zonder groene vingers en de oogsttijd loopt op tot ongeveer twee maanden. Indien vroeg geoogst, is de smaak bijzonder aangenaam. Niet in de laatste plaats vanwege de waardevolle ingrediënten mag de veldboon niet uit onze tuinen en van ons menu verdwijnen.
| Fava boon (Vicia faba) | |
|---|---|
| Groei: | kruidachtig; Stam vierhoekig, onvertakt, hol en kaal |
| Groei: | 50 - 150 cm |
| Vruchten: | Peulvruchten met 2 - 6 zaden |
| Wortelsysteem: | Taproot, tot 1 m lang |
| Locatie: | Zon |
| Verdieping: | Pluizig, kalkachtig, rijk aan voedingsstoffen, vers en vochtig |
Nutriënten van de tuinboon
De veldboon is rijk aan eiwitten en kan daarom door veganisten en vegetariërs gebruikt worden als alternatief voor dierlijke producten. Bovendien heeft de tuinboon een hoog vezelgeh alte en kan hij ons voorzien van ijzer, magnesium en calcium, evenals waardevolle vitamines uit de B-groep.
Met een eiwitgeh alte van ongeveer 30 procent heeft de veldboon neteen keer twee procent vet. Het aandeel koolhydraten is maximaal 50 procent. Dit maakt paardenbonen tot een gezond voedingsmiddel dat op vele manieren kan worden bereid en gebruikt.
Tuinbonen planten
De juiste locatie voor de tuinboon
De tuinboon staat het liefst op een zonnige standplaats. Droogte moet worden vermeden. De tuinboon houdt van vochtige lucht en vochtig substraat. Dit moet echter niet worden verward met nattigheid. Omdat de planten geen wateroverlast tolereren.
Er kan een onderscheid worden gemaakt tussen gunstige en ongunstige plantenburen:
Mengcultuur mogelijk met:
Tomaten
Spinazie
Broccoli
Selderij
Komkommers
Aardappelen
ongunstige buren:
Zonnebloemen
Koolzaad
Peulvruchten
Het ideale substraat voor veldbonen
Aangezien de veldboon penwortels heeft en deze diep in de grond graven, is losse en diepe grond een voorwaarde voor een gezonde plantengroei. Zware kleigrond is minder gunstig en dient voor het planten losgemaakt en vermengd te worden met zand. Als de grond gekalkt is, is dit ook gunstig voor de groei van de tuinboon. Rijpe compost kan worden gebruikt als meststof met langzame afgifte bij het voorbereiden van de grond.
Tip: Als je de mogelijkheid hebt om de pH-waarde van de bodem te bepalen: 6,5 tot 7 zijn ideale waarden.
Tuinbonen zaaien
Het zaaien kan in februari beginnen. De temperaturen moeten minimaal drie graden zijn. Vorst mag niet heersen. Na strenge winters kan er tot april gezaaid worden. De zaaidiepte moet zes tot tien centimeter zijn. Er moet een zaadafstand van 20 centimeter worden aangehouden. De kiemtijd is enkele dagen. U kunt de veldboon ongeveer drie tot vijf maanden na het zaaien oogsten.
Zaaien - stap voor stap
1. Zoek een locatie2. Bereid de grond voor
3. Verbeter de grond
4. Maak plantgaten
5. Noteer de plantafstand6. Breng de zaden naar binnen
7. Sluit de plantgaten
8. Druk de grond voorzichtig aan
9. Geef de grond water
Plant vroege tuinbonen
Fava bonen kunnen binnenshuis de voorkeur hebben. Dit kan in april. Na de ijsheiligen, vanaf half mei, kunnen de planten buiten geplant worden.
Tip: Om de planten te beschermen, kan de grond rond de jonge veldbonen worden opgestapeld.
Dit stabiliseert de plant en beschermt tegelijkertijd tegen ziekten en plagen
Zorg voor tuinbonen
Geef de tuinbonen goed water
Als de veldboon begint te bloeien, neemt de waterbehoefte toe. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat de grond niet uitdroogt. De ondergrond moet licht vochtig aanvoelen, maar mag niet nat lijken.
Tip: Als je te weinig water geeft, laat de plant bloemen of peulen vallen.
Bemest veldbonen op de juiste manier
Bij het planten krijgt de veldboon een volledige meststof die stikstof bevat. Het is ook belangrijk om ervoor te zorgen dat het kaliumgeh alte zo hoog mogelijk is. Als de tuinboon voldoende kalium krijgt, kan hij beter vocht uit de grond opnemen.
Populaire soorten in één oogopslag
De veldboon heeft een groot aantal variëteiten. Enkele populaire variëteiten staan vermeld in de volgende tabel:
| Type | Bloemkleur / Kenmerk |
|---|---|
| Robin Hood | • laagblijvend • geschikt voor containerbeplanting • malse en smakelijke granen |
| Onsabrück-markt | • oude variëteit • middelvroeg • licht graan |
| Julia | • kleurrijke bloemen • vroeg zaaien mogelijk • hoge opbrengst |
| Hunsrück | • grote vruchten • beige korrel |
| Triple White | • malse, smakelijke granen • vroege opbrengst |
| Hangdown | • oude variëteit • medium • groene korrel |
| Piccola | • productief • stabiel • groen graan |
Herken ziekten en plagen op tuinbonen
De veldboon kan worden aangetast door de volgende ziekten en plagen:
- Roest schimmel
- Zwarte bonenluis
- Meeldauw
- Sterkvlekziekte
- Wortelrot
Roest schimmel
Als de tuinboon besmet is met de roestschimmel, verschijnen er vlekken die op roest lijken op het oppervlak van de bladeren. Huismiddeltjes zijn nauwelijks effectief tegen de roestschimmel. Chemische controle moet worden vermeden. Om te voorkomen dat de schimmel zich verspreidt, moet de hele plant worden weggegooid.
Waarschuwing: De schimmel overleeft op de compost. Aangetaste planten horen dus bij het restafval of worden verbrand.
Zwarte bonenluis
Iedereen die euonymus of viburnum in de tuin kweekt, krijgt te maken met de zwarte bonenluis. Het ongedierte heeft de genoemde planten nodig als gastheer. De zwarte bonenluis kan zowel op de waardplant als op de veldboon insectenvrij zijn met neemproducten zoals de COMPO BIOverdrijven neem. Goede resultaten worden ook bereikt met een bouillon gemaakt van rabarberbladeren.
Meeldauw
Er kan zowel echte meeldauw als valse meeldauw voorkomen. Dit is afhankelijk van het weer.
Hoe de besmetting te herkennen:
- Meeldauw - witachtige laag op de bovenzijde van de bladeren
- Valse meeldauw - gelige vlekken aan de bovenzijde van het blad, witgrijze coating aan de onderzijde van het blad
Meeldauw kan vrij eenvoudig worden verwijderd door te besproeien met verdunde volle melk. Valse meeldauw is moeilijk te bestrijden met eenvoudige huismiddeltjes en de planten zijn gemakkelijker te verwijderen als de besmetting ernstig is.
Sterkvlekziekte
Deze schimmel is te herkennen aan brandplekken op de bladeren. Naast bladeren en bloemen kunnen ook de zaden worden aangetast door de infectie. Vochtig weer bevordert het uitbreken van brandpuntziekte. Er zijn geen effectieve remedies en de planten moeten worden weggegooid.
Tip: De veldboon moet over meerdere jaren worden verplaatst. Anders kan de ziekte terugkeren.
Wortelrot
Wortelrot treedt op wanneer planten worden blootgesteld aan wateroverlast. Het risico neemt toe bij aanhoudend vochtige en koele weersomstandigheden. Passende zorgmaatregelen kunnen wortelrot grotendeels voorkomen.
Oogst tuinbonen
De veldbonen kunnen ongeveer 100 dagen na het zaaien worden geoogst. U kunt zelf eenvoudig controleren of de tuinboon oogstrijp is. Een boon is in het midden gebroken. Als de breuk glad en weelderig groen is, kan de oogst beginnen.
De mouwen kunnen gemakkelijk met je vingers worden afgeknipt. In tegenstelling tot conventionele bonen zijn deze veldbonen niet geschikt voor consumptie.
Tip: De jonge blaadjes kunnen worden toegevoegd aan een kleurrijke zomersalade.
Verwerk tuinboon
De bonen worden uit de peulen gehaald. Kook of blancheer de bonen vervolgens ongeveer twee minuten. Als de bonen heel vroeg worden geoogst, kunnen ze ook rauw worden gegeten.
Waarschuwing: Dit is een uitzondering. Alle andere bonen zijn giftig als ze rauw zijn.
Na de tuinbonen kort te hebben gestoomd, hussel ze in boter of olie en breng op smaak met zout en peper. Tuinbonen kunnen worden verfijnd met kaas of gegeten met spinazie. De tuinboon is ook een ideale begeleider van stevige vleesgerechten.
Bewaren tuinbonen
Vers geoogste bonen moeten zo snel mogelijk worden opgebruikt. Als je de tuinbonen langer wilt bewaren, kun je ze drogen of invriezen. Tuinbonen zijn in de koelkast maximaal een week houdbaar als de peul aan de kern blijft zitten.